تاریخ امراء المدینه المنورة (کتاب)کتاب «تاریخ امراء المدینه المنورة»، تالیف عارف احمد عبدالغنی به زبان عربی در موضوع حاکمان شهر مدینه می‌باشد. ۱ - ساختار کتاباین کتاب به تاریخ حاکمان مدینه از سال اول هجری تا قرن چهاردهم می‌پردازد و مختصری از زندگینامه این اشخاص در مقابل اسامی هر شخص بیان شده است. یکی از منابع تاریخی و جغرافیایی درباره مدینه می‌باشد که اطلاعات خوبی به خواننده آن درباره این شهر و حکام آن در طول تاریخ تا قرن حاضر به دست می‌دهد. اهداء، مقدمه مولف، تمهید، شش بخش و بخش فهرست‌ها [۱]
تاريخ أمراء المدينة المنورة، عارف احمد عبدالغنی، ص۴۴۷.
می‌باشد. مولف مطالب کتاب خود را به صورت دسته بندی حکومت‌های اسلامی بیان کرده است و در ذیل هر حکومت امراء و حاکمان مدینه را در بیان آورده است. ایشان ترتیب هر بخش را به صورت سال شمار قرار داده و آورده است. ۲ - گزارش محتوامولف کتاب خود را به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم اهداء کرده است. مقدمه مولف به کتاب و محتویات آن می‌پردازد که بعد از بیان مطالبی در مورد کتاب به مشکلات آن نیز اشاره کرده است. تمهید کتاب درباره مدینه منوره و گزارش مختصری درباره تاریخ این شهر می‌باشد. بخش اول کتاب، از سال اول هجری و اولین حاکم مدینه بعد از پیمان عقبه را مورد اشاره قرار می‌دهد که مصعب بن عمیر بوده است. در بخش اول مولف امرا مدینه در زمان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و خلفا و حکومت بنی امیه را بیان کرده است؛ همانند: سهل بن حنیف بن واهب بن العلیم بن ثعلبه که امیر مدینه منوره در زمان خلافت علی بن ابی طالب بوده‌اند و امام جمعه مدینه در این زمان عثمان بن عفان در سال ۳۷ ق بوده است. کنیه وی ابا سعد و اباعبدالله و ابا ثابت و مادرش هند بنت رافع بن عمیس بن معاویه بوده است. از کسانی بود که در جنگ بدر و احد شرکت داشت. و از صحابی علی علیه‌السّلام محسوب می‌شود و در جنگ صفین نیز در رکاب ایشان شرکت کرد و در سال ۳۸ ق در کوفه وفات یافت و امام علی علیه‌السّلام بر بدن ایشان نماز خواند... مولف در معرفی هر شخص سعی کرده است که گزارش مختصر و کاملی از آن را بیان کند. در بخش دوم کتاب، به امرای مدینه در زمان حکومت بنی عباس بوده است. صد و یکمین نفری که بر مدینه حکومت کرده است، از طرف حکومت بنی عباس بوده است. این شخص یحیی بن حسین بن جعفر بن تمام بن عباس می‌باشد. وی در زمان عبدالله بن سفاح سال ۱۳۲ ق امیر مدینه بود. بخش بعدی کتاب درباره امرا مدینه در زمان صلاح الدین ایوبی می‌باشد که قسمتی از آن به شیوخ مدینه است. مورد بحث قرار گرفته است. حاکمان عثمانی مدینه در فصل بعدی آمده است و بخش پایانی کتاب امراء مدینه در زمان آل سعود می‌باشد. این کتاب یکی از منابع مهمی است که در تاریخ امراء مدینه به صورت اختصاصی جمع آوری شده است و در دسترس می‌باشد و اطلاعات مفیدی در هنگام بیان احوالات حاکمان مدینه به دست می‌دهد. ۳ - وضعیت کتابکتاب دارای ارجاعات و پاورقی می‌باشد. بخش فهرست‌ها؛ شامل: فهرست آیات و احادیث ، اعلام ، اماکن ، اشعار، مصادر و مراجع، سلسله امراء و فهرست موضوعات کتاب می‌باشد. ۴ - پانویس
۵ - منبعنرم افزار جغرافیای جهان اسلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور). |